HISTORIE BONDSGEBOUW

Om in de sfeer te blijven gaan we even terug in de tijd. Het was bakker Frans Aben die tot het prille voorjaar van 1898 er nog het dagelijks brood voor menig Drutenaar in bakte. Een woning annex bakkerij en schuur aan de toenmalige Lange Brouwerstraat in Druten. Hij zat er gehuurd want het perceel met opstallen was eigendom van de Amsterdamse koopman Levi Hess. Dezelfde Hess verkocht het pand voor f. 940,– aan de op 2 november 1896 opgerichte R.K. Volksbond om er een Bondsgebouw van te gaan maken.

Bondsgebouw Druten
Voorgevel van het Bondsgebouw

De schuur werd na de koop gesloopt plus een stuk achterhuis waarna tal van Drutense nijvere werklieden in hun vrije tijd aan de slag gingen om het gebouw aan te passen aan de eisen van destijds. Vooraf had gemeentearchitect Joseph Spits hen daarbij geholpen met het maken van een verbouwingsplan. De Drutense Ceramiek, Steen- en Pannenfabriek Dericks & Geldens schonk de bouwstenen en de ceramische plaquette van St. Ewalden, die boven de ingang werd ingemetseld in de voorgevel. Op het kroningsfeest van Koningin Wilhelmina in september 1898 was de verbouw gereed. Hierna kon de inrichting beginnen.

Opening

Zowel de kantonrechter Mr. P.W. Heijst – tevens beschermheer – als het tweede kamerlid Mr. J.A.W. Travaglio, Steen- en Pannenfabriek Dericks & Geldens (Mevrouw Geldens) en notaris C.A.A. van de Garde deden daarvoor nog een duit in Volksbond-zakje. Het werd 7 november 1898 toen de Twentse priester, politicus en dichter Dr. Herman J.A.M. Schaepman het Bondsgebouw onder grote publieke belangstelling officieel opende. Dit ondanks het subtiele verzet tegen Schaepmans overnachting op de pastorie door deken C.J. Broekx. Het organiserend eerste bestuur van de Volksbond bestond toen uit: G. Elbers (letterzetter) voorzitter; J. van Teeffelen, secretaris; P. Wezemans, J. Leenders en G. Kuipers, bestuursleden en voor toen al een driehonderd leden tellende Volksbond.

Initiatieven

Uit en voor die leden werd in 1899 een eigen ‘ziekenfonds’ opgericht en twee jaar daarna – 1901 – de harmonie St. Ceacilia. In 1914 volgde daarop de afdeling Steenfabrieksarbeiders. Het was in 1918 dat de naam “Volksbond” werd omgedoopt in “R.K. Werkliedenvereniging” terwijl het gebouw de naam Volksbond bleef houden. Vanuit deze vereniging ontstonden diverse initiatieven, zoals Herwonnen Levenskracht, Knip- en naaicursussen voor meisjes, het Kolenfonds, het Uitbreiden van de mogelijkheden van het Ziekenfonds. In 1950 volgde de naamswijziging naar KAB (Katholieke Arbeiders Beweging) en in 1951 werden de eerste stappen gezet om te komen tot de oprichting van woningbouwvereniging Dr. Alphons Ariëns en een maand later de Bond van Bejaarden en Gepensioneerden. In hetzelfde jaar werd vanuit deze organisatie het jaarlijkse Sinterklaasfeest opgezet. Zo ook een eigen amateurtoneelgezelschap o.l.v. Waltherus van der Zandt. In 1957 volgde een uitgebreid diamanten bestaansjubileum gedragen door de spreuk: “In het heden ligt het verleden, in het nu wat komen gaat”. Het ledental was intussen gestegen naar 404.